4. Leefbaarheid en onderwijs

Algemeen

Financiële afwijkingen

4.1 Leerlingenvervoer

Leerlingenvervoer
Door een lager aantal te vervoeren leerlingen na de zomervakantie 2023 bestaat de verwachting dat de kosten voor leerlingenvervoer lager uitkomen dan voor 2024 geraamd. Daarnaast verwachten we hogere inkomsten uit het betalen van eigen bijdragen dan geraamd. Per saldo is er een verwacht structureel voordeel van € 100.000.

4.2 Voorzieningen

Cultuur

Gestegen kosten 3 culturele gesubsidieerde instellingen
Bij Centrum voor de Kunsten it Toanhus, Stichting Erfgoed, Natuur en Landschap en Bibliotheken Maren Fean is al langere tijd sprake van gestegen kosten op huur, energie, loonkosten en inflatie. In 2023 zijn meerdere gesprekken gevoerd met de genoemde culturele instellingen over de opgelopen kosten is aangegeven dat de organisaties eerst zelf moesten komen met plannen tot kostenbesparingen. Bij de genoemde instellingen blijft ondanks deze ingrepen een structureel tekort bestaan op het gebied van loonkosten en inflatie. Daarom wordt voor de structurele oplossing van deze kostenstijgingen een aanvraag opgenomen in de reguliere P&C cyclus. Dit betreft voor de gestegen kosten in 2024 een aanvraag in de voorjaarsnota en voor 2025 en verder een aanvraag bij de perspectiefnota 2025. Dit betekent een nadeel van € 120.000.

Jaarlijkse bijdragen lokale omroep
Als er een lokale omroep wordt aangewezen, is de betrokken gemeente verplicht een bijdrage te leveren aan de lokale omroep. Jaarlijks communiceert de VNG het richtsnoerbedrag voor de bijdrage aan de lokale omroep. Dit bedrag wordt jaarlijks vastgesteld op basis van de loon- en prijsontwikkeling. Dit is het bedrag dat het Rijk via het gemeentefonds aan gemeenten ter beschikking stelt voor financiering van de lokale omroep. Het bedrag is niet geoormerkt. De VNG roept, vanwege de kwetsbare positie van veel lokale en streekomroepen, op om minimaal dit bedrag aan te behouden voor bekostiging van de eigen omroep. Het college heeft besloten om vanaf de nieuwe aanwijzing in augustus 2024 het richtsnoerbedrag van € 1,57 te willen volgen. Daarmee is een overschrijding gemoeid van € 12.000 die aan u wordt voorgelegd ter besluitvorming.
Per saldo is er een verwacht nadeel voor cultuur van € 132.000.

Vrijval Kapitaalslasten Brûsplak
In de begroting 2024 zijn de afschrijving- en rentelasten voor de investering Brûsplak Joure gereserveerd. De verwachting is dat dit project nog niet start in 2024. Dit betekent dat we de kapitaalslasten voor 2024 kunnen laten vrijvallen. Dit betekent een voordeel van € 287.000

Brede Combinatiefuncties.
In 2023 is de bekostiging van de cofinanciering omgezet naar de SPUK BREED; onderdeel Brede regeling Combinatiefuncties. Hierdoor ontstaat een voordeel van € 250.000.

Indexatie Sport
Voor de zwembaden Ny Sudersé en Swimfun Joure is in de exploitatieovereenkomst afgesproken dat de exploitatiebijdrage geïndexeerd met het vastgelegde CPI percentage. In 2023 is het budget geïndexeerd met een lager percentage waardoor er in 2023 een verschil is ontstaan. Voor 2024 is er ook een verschil. De ophoging van het budget van € 85.000 wordt gedekt vanuit de loon- en prijscompensatie.

Sportcomplexen en -velden
Bij de perspectiefnota 2024 is het krediet voor SV Donia (velden en infra) goedgekeurd. Echter vanwege vertraging in het proces verwachten we dat dit krediet in 2024 nog niet gebruikt zal worden. Daarom willen we de kapitaallasten voor 2024 vrij laten vallen. Dit betekent een voordeel van € 200.000.

Dorpen
Jaarlijks is er € 265.000 beschikbaar voor de uitvoering van het kernenbeleid. Na een inflatiecorrectie bedraagt het budget € 276.000. De afgelopen jaren is er gemiddeld ongeveer € 40.000 niet uitgegeven. Deze onderschrijding lijkt een structureel karakter te hebben.

AZC
Wij verwachten een voordeel van € 90.000. Eerder werd personeel vanuit publiekszaken ingehuurd voor de verwerking van de gegevens van de nieuwe inwoners op het AZC. Door dit proces anders in te richten, is dat niet meer nodig.

Administratieve wijziging van programma 1 naar programma 4
Het betreft de motie AED waar een nieuwe subsidie regeling voor is gemaakt. Bij de aanmelding in 2023 zijn de middelen bij programma 1 begroot. De regeling wordt vanuit programma 4 behandeld. daarom willen de middelen overbrengen van programma 1 integrale veiligheid naar 4.2 Voorzieningen.

Afwijkingen op kredieten

Projectleider Brûsplak
De inhuur was in eerste instantie bedoeld voor de eerste 6 maanden van 2023. Inmiddels is gebleken dat het proces meer tijd in beslag neemt. Hieraan zitten ook een aantal juridische aspecten die ook gedegen onderzoek vergen. Daarnaast is er onderzoek gedaan naar de locatie Evenementenhal, inclusief investeringsramingen. In de tussentijd werd besloten dat het accommodatiebeleid eerst klaar moet zijn, waardoor het proces eveneens is vertraagd. Dit beleid is inmiddels vastgesteld. Er is inmiddels met u gecommuniceerd over een derde optie. We willen de Brede School Joure Zuid als derde optie aan dit onderzoek toevoegen.
De reden hiervoor is dat de Brede School te maken heeft met afnemende leerlingenaantallen, wat ervoor zorgt dat veel vierkante meters in het gebouw niet gebruikt worden. Ook de scholen, kinderopvang en het Toanhûs zien het Brûsplak als een kans om ruimte beter te benutten.
Wij verwachten de projectleider tot het najaar van 2024 nodig zal hebben om de opdracht af te ronden. Dit betekent een nadeel van € 145.000. Deze kosten worden gedekt uit het voorbereidingskrediet, zodra de raad een besluit heeft genomen over Brûsplak. In lijn met het aangenomen amendement van 7 november 2022 zal, wanneer het investeringskrediet voor het Brûsplak vrijkomt, dit bedrag vanuit het reeds vastgestelde investeringskrediet teruggestort worden in de algemene reserve.

Constructiefout de Toekomst Bakhuizen
De uitvoering van de renovatie van basisschool de Toekomst in Bakhuizen is in het tweede kwartaal van 2023 gestart. Doordat tijdens het bouwproces een constructiefout werd geconstateerd, heeft de renovatie vertraging opgelopen en zijn extra kosten gemaakt voor het herstellen van de constructiefout. Naar verwachting wordt de gerenoveerde school in het eerste kwartaal van 2024 opgeleverd. Dit betekent een nadeel van € 171.000.

Noodfonds
Op 12 april 2024 is de regeling noodfonds afgesloten. Er zijn 31 stichtingen en verenigingen die een aanvraag uitbetaald hebben gekregen. In totaal is er in 2023 € 116.000 uitgekeerd en in 2024 € 83.000. Dit betekent een voordeel van € 500.000.

Ontzameling van de gemeentelijke kunstcollectie
Gemeente De Fryske Marren heeft nog een deel van de kunstcollectie die niet geïnventariseerd is. Ook is er tot op heden geen beleid op de gemeentelijke kunstcollectie en is het niet helder wat de kerncollectie van De Fryske Marren zou moeten zijn. In een subsidieaanvraag tot ontzameling van Museum Joure zijn deze aanvullende vragen meegenomen voor de inhuur van een expert. Met advies van een expert zou gemeentelijk beleid gevormd kunnen worden om ook de gemeentelijke kunstcollectie te ontzamelen. Ontzamelen houdt in dat de collecties worden uitgezocht en objecten worden afgestoten. Doordat de kunstcollecties kleiner worden, is er minder depotruimte nodig voor de collecties. Om de gemeentelijke collectie in kaart te brengen is nog een bedrag in 2024 nodig van € 57.000.