5. Sociaal domein

5.3 Inkomensregelingen en participatie

Voor de inwoners met lage inkomens zorgen wij onder andere met de minimavoorzieningen, het Volwassenenfonds, de Meedoenpas en de bijzondere bijstand dat iedereen ongeacht het inkomen maatschappelijk kan participeren.

We geven sinds het eerste kwartaal uitvoering aan het Aanvalsplan Armoede.
De inkomensgrens voor bijzondere bijstand is verhoogd naar 130% van de van toepassing zijnde bijstandsnorm. Met het vaststellen van de Verordening minima De Fryske Marren 2024 komen inwoners met een inkomen tot 120% voor een minimavoorzieningen in aanmerking. Waar dit tot 2024 een inkomensgrens van 110% van de van toepassing zijnde bijstandsnorm betrof. De mogelijkheid voor minima om een Meedoenpas aan te vragen, biedt een grote groep minima op werkdagen na 09.00 uur en gedurende het weekend gratis openbaar vervoer op alle trajecten van Arriva. Met het introduceren van het volwassenenfonds en Meedoenpas kunnen minima beter meedoen in de maatschappij. Ook de subsidies voor de voedselbanken, de nationale schuldhulp route en het bestrijden van menstruatiearmoede leveren een bijdrage aan de doelstelling.

Wij bieden naast inkomensondersteuning een vangnet via bijzondere bijstand aan alle inwoners die dit tijdelijk nodig hebben. Vanaf dit jaar verstrekken wij een toeslag aan 35 huishoudens die onder het bestaansminimum moeten leven als gevolg van een uitkering en toeslagen. De maatregelen helpen om bestaanszekerheid te kunnen bieden aan inwoners.

Participatiewet (inclusief IOAZ, IOAW en BBZ en loonkostensubsidies)
Het bestand reguliere bijstand en IOAW (Inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers) is in 2024 licht gestegen. De regeling voor de loonkostensubsidie wordt goed gebruikt. Bijstandsgerechtigden met een beperking vinden hierdoor makkelijker een werkplek bij een werkgever. Een deel van hun loonsom wordt gecompenseerd via de loonkostensubsidie, afhankelijk van hun arbeidscapaciteit.

Bijstandsbesluit zelfstandigen (Bbz)
Het Bijstandsbesluit zelfstandigen (Bbz) wordt uitgevoerd door het Bureau Zelfstandigen Fryslân (BZF). Naast het uitvoeren van de wettelijke taak (het uitvoeren van de BBZ en IOAZ) ontwikkelt BZF een preventief aanbod passend bij de doelgroep. We zien een toename aan overige vragen van ondernemers, waaronder vragen over schuldhulpverlening en parttime ondernemerschap. Wat opvalt is dat we voor het eerst sinds onze start in 2004 meer Bbz aanvragen van gevestigd ondernemers hebben dan van startende ondernemers. De daling van het aantal starters zal waarschijnlijk te maken hebben met de gunstige arbeidsmarkt, maar heeft ook te maken met de nasleep van de coronajaren waarin weinig ondernemers zijn gestart.

De stijging van het aantal aanvragen van gevestigde ondernemers heeft te maken met de toegenomen schuldenproblematiek en de stijgende prijzen. Gevestigde ondernemers kunnen maximaal één jaar inkomensondersteuning krijgen en doen dus maximaal twee keer een aanvraag. Voor een aantal klanten is er een schuldhulptraject geadviseerd

Begeleiding van inwoners naar duurzaam, betaald werk of sociaal activeren van inwoners. (Werkleerbedrijf)
We zien dat voor bemiddeling van deze doelgroep naar werk meer tijd nodig is om een plaatsing te kunnen realiseren. We spelen op deze behoefte in.

Wet sociale werkvoorziening (Wsw)
De uitvoering van de (oude) Wsw binnen de NV Empatec is meegenomen in de doorontwikkeling richting Werkleerbedrijf inclusief de re-integratie onderdelen Pastiel en De Wurkjouwer. In samenwerking met Empatec en de deelnemende gemeenten wordt nu uitvoering gegeven aan een implementatieplan. Inmiddels hebben de raden hun wensen en bedenkingen op het implementatieplan ingebracht. Deze zijn vastgesteld door het bestuur van de Gemeenschappelijke Regeling Fryslân-West. Daarmee is het proces afgerond.

Het proces van de wijziging tweede fase Gemeenschappelijke Regeling Fryslân-West is nog in volle gang. Als de raden toestemming hebben verleend tot wijziging van de gemeenschappelijke regeling is de sturing goed geborgd.