5. Sociaal domein

5.5 Gezondheidszorg

Gezondheid is meer dan ‘niet ziek zijn’. Gezondheid gaat ook over meedoen in de maatschappij, zingeving en je goed voelen in de omgeving waar je leeft. We zetten hier als gemeente vanuit verschillende invalshoeken op in: in de leefomgeving, de gemeenschap en in specifieke wijken.

We richten de leefomgeving zo in dat deze gezond, veilig en groen is. Een gezonde fysieke leefomgeving nodigt uit tot elkaar ontmoeten, bewegen, sporten en gelegenheden om kunst en cultuur te maken en te bezoeken. In het kader van de Omgevingswet nemen we in afwegingen met betrekking tot de leefomgeving al deze elementen mee. In 2023 hebben we hiertoe een omgevingsscan op basis van ‘positieve gezondheid’ geselecteerd. In 2024 doen we met deze scan pilots in verschillende gebieden in onze gemeente.

Naast een gezonde fysieke leefomgeving is een sterke sociale basis cruciaal voor meedoen en welbevinden van onze inwoners. De sociale basis gaat om wat mensen samen doen, de gemeenschap. Samen leven, wonen, werken en recreëren. We ontwikkelen in 2024 een visie en een uitvoeringsplan voor versterking van de sociale basis. Dit is een vereiste in het kader van het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) en gaat hand in hand met de ontwikkelingen met betrekking tot de koers van het sociaal domein.

Samen met onze samenwerkingspartners zetten we in op ‘positieve gezondheid’ in de gezonde wijkaanpak. Dit doen we in het kader van het verkleinen van sociaal-economische gezondheidsverschillen in twee wijken in onze gemeente, onder de vlag van gezondheidscampagne ‘Gezond je ding doen’.

Onze gemiddelde leeftijd wordt steeds hoger. Het aantal ouderen in onze samenleving neemt daardoor toe. Tegelijkertijd is bekend dat de zorg hier niet voldoende aanbod voor heeft. Hierdoor staan we de komende jaren voor een maatschappelijke opgave.

We werken zowel regionaal als lokaal samen met maatschappelijke organisaties en medeoverheden in het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) en het Integraal Zorgakkoord (IZA) om de keten van ondersteuning en zorg toekomstbestendig te maken en te behouden.

Dat doen we door het versterken van de sociale basis met inzet op gezondheid, preventie en welzijn. Ook richten we ons op meer normaliseren en minder medicaliseren en diagnosticeren. De aanpak ‘Welzijn op recept’ is hier binnen De Fryske Marren een concreet voorbeeld van. Andere voorbeelden op dit vlak zijn de ontwikkeling van een visie als dementievriendelijke gemeente en de inzet van de ketenaanpak valpreventie, waar we in 2023 mee gestart zijn.

Mensen met een zorgvraag wonen vaker en langer zelfstandig. Het gaat bijvoorbeeld om mensen die uitstromen uit instellingen waar zij zorg ontvangen en zelfstandig wonen met begeleiding, zoals mensen met een verstandelijke beperking of psychiatrische aandoening. Het gaat ook om ouderen die zelfstandig blijven wonen, al dan niet in hun huidige huis. Met de Wonen-Welzijn-Zorgvisie geven we invulling aan de opgaven in het kader van het landelijke programma’s vanuit het Rijk: Een thuis voor iedereen en Wonen en zorg voor ouderen.

Hoe geef je voor die verschillende situaties het aanbod van huisvesting, welzijns- en zorgvoorzieningen vorm? Die vraag beantwoorden we in een Wonen-Welzijn-Zorgvisie, die we in 2025 opstellen samen met de betrokken stakeholders. We beginnen niet bij nul. Er is in de gemeente het nodige aanbod van passende woonvormen of zorgvoorzieningen.  

Begin 2024 het Integraal veiligheidsplan 2024-2027 vastgesteld. In dit plan zijn de beleidsprioriteiten en kaders voor de komende vier jaar opgenomen. We geven behalve aan onze reguliere veiligheidstaken, de komende jaren extra aandacht aan de veiligheidsthema's  

• bestrijding van ondermijning
• bevorderen van digitale veiligheid en tegengaan van cybercriminaliteit
• zorg en veiligheid verbinden  

Het uitvoeringsplan veiligheid 2024-2025 is in concept gereed en wordt in Q2 ter vaststelling voorgelegd aan het college.